म त्यहाँ पुग्नासाथ एउटा भव्य स्वागतको आयोजना भयो।मलाई ठुलै सत्कारका साथ विशाल घाँसे मैदानमा पुराईयो।जसै म त्यहाँको परिवेश बुझ्न खोज्दै थिएँ, भीडमाझबाट एउटा आवाज आयो र ठोकियो मेरो कानमा। “मृत्युपुरमा यहाँलाई स्वागत छ महाशय।तपाईंको स्वागतका लागि हामी यहाँ छौं।आशा छ तपाईंको यो आगमन हामी सबैका लागि एउटा नवीन प्रेरणा हुनेछ”।
आवाज स्पष्ट र मृदुल थियो।लगभग बाईस चौबिस वर्षकी युवतिको आवाज लाग्थ्यो त्यो।हजारौँ देखिन्थे त्यहाँ तर सबै बिना शरीरका टाउका|देखेर अचम्मित भएँ।सबै आआफ्नै धुनमा मस्त थिए।मेरो स्वागतमा लागेको त्यो भिंड बिस्तारै पातलिँदै गयो र आवाज आउन बन्द भयो।म फगत नियाली रहेँ त्यो वातावरण,त्यो समय र त्यो मौनता।कति सुनसान रहेछ यो मृत्युपुर।कति स्वच्छ र सफा यहाँको हावा।कति शालीन यहाँका मानिस।कति निडर र बेफिक्री यहाँका जनावरहरु।मेरो वरिपरि पूर्ण प्रकृति थियो।टाउकाहरु बिस्तारै हराउँदै गए।म, मलाई बसाईएको मैदानबाट बाहिरिएँ।
पछाडिबाट कसैले आवाज दियो। म तन्द्रामा झस्किए झैँ किञ्चित झस्किएँ।“तपाईलाई यो वातावरण अजिब किसिमको लागिराखेको होला,वास्तवमा त्यस्तो होइन।तपाई यहाँ आउनु पूर्वको स्थान यानी पृथ्वीपुर जो अँध्यारो र उज्यालोको बिचमा अडिएको थियो तपाई त्यो भन्दा परको संसारमा हनुहुन्छ।मृत्युपुरमा तपाईंलाई फेरि पनि हार्दिक स्वागत छ।”
त्यहाँ मात्र आवाज थियो।हावाले बोलेझैं बिल्कुल सुनसान। केही वस्तु थिएन।व्यक्ति कोही थिएन।साँझमा मलाई एउटा सभाहल जस्तै देखीईने थुम्कोमा पुर्याइयो।त्यहाँको दुबो कपास भन्दापनि मुलायम थियो।त्यहाँ पनि उस्तै टाउका मात्र थिए।हजारौंका सङ्ख्यामा,सबै मुस्कुराइरहेका।शान्त र भद्र रुपमा बसेर हरेकले मलाई नियालिरहेका थिए।
“आजबाट तपाईं मृत्युपुरको सम्पूर्णरुपमा हकदार हुनुहुन्छ।अनगिन्ती शुभकामनाका साथ केही अनुत्तरित प्रश्नहरु राख्ने अनुमति चाहन्छु महाशय, कृपया दायाँतर्फको ढुँगामा विराजमान भईदिनु हुन सादर अनुरोध गर्दछु।”
बिहानको स्वागत कार्यक्रममा बोल्ने युवती थिईन अनुरोध गर्ने वाली।त्यहाँ बिजुली थिएन,टुकी,पानस,मैन बलेको थिएन तर सम्पूर्ण परिवेश स्पष्ट देख्न सकिन्थ्यो।जसरी पुर्णिमाको रातमा धर्ति झलमल्ल हुन्छ,त्यस्तै झलमल्ल देखिन्थ्यो त्यहाँको वातावरण ।मलाई त्यहाँ जानुको कारण सोधियो।
मैले कारण यसरी बताएँ।
“मेरो जन्म सँगै मृत्यु जन्मिएको थियो।मृत्यु मैले नै लिएर आएको थिएँ तर मेरो अस्तित्वको आयु निर्धारण गर्ने हक मलाई थिएन।मैले प्रकृतिको नियम तोडेर आफ्नो जीवनको आयु निर्धारण गरेको हुँ।शारीरिक रुपले मात्र नभई मानसिक रुपमा समेत घिस्रिएर बाँचिरहेकाहरुलाई यो एउटा अप्रिय,असम्भव र घमन्डी स्वभावले गराएको दुःखद घटना लाग्यो तर मैले जिउने रहर पूरा गरेर यहाँ आएको हुँ।तसर्थ, म यहाँ आउनुको एउटै र महत्वपूर्ण कारण अरु केही नभई अँध्यारो र उज्यालो बाहेक पृथ्वीपुरमा अरु केही नहुनु र मृत्युपुर अँध्यारो र उज्यालो रहित हुनु नै हो।मृत्युपुरको यहि विशेषताले मलाई आकर्षण गरेको हो।यहाँको विशेष प्रकारको ज्योतिले मलाई यहाँ सम्म ल्याएको हो”
तालीको गड्गडाहट सुनियो तर ताली बज्यो पो कसरी?खै कहाँ छन् ती ताली बजाउने हत्केला?म अवाक् भएको देखेर ती उदघोषिका बोलिन्।“अचम्मित नहुनुस् महाशय। मृत्युपुरमा सबै असम्भवहरु सम्भव छन्।उनि बोल्दै गईन्।
म लगाएत यहाँ उपस्थित सम्पुर्ण महानुभावहरु र तपाईमा केही भिन्नता पनि त छैन।तपाईले हामी सम्पूर्णलाई बिना शरीरको टाउको मात्र देखिरहनुभएको छ।उसैगरी हामी सबैले तपाईलाई देखिरहेका छौँ।यहाँ एकअर्कालाई हेर्ने नजर समान छ। सिवाय आफूलाई।यसो हुनुको प्रमुख कारण हाम्रो नग्नतालाई मृत्युपुरमा अझै नजिकबाट नियाल्नु हो।आफ्नो नग्नतालाई उल्लासमय बनाउनु हो।यसलाई तपाइँ आफ्नो जन्मको अवस्थालाई बाहिरी आवरण र आभूषणले ढाकेर सामाजिक हुनुको पाखण्डीपन लाई परास्त पार्ने कदमको रुपमा लिन सक्नुहुन्छ।
तथापी प्रारम्भिक चरणमा तपाईंको नग्नताले मलाई मानसिक रुपमा उद्धत र उत्तेजित नगरोस् साथै मेरो नग्नताले तपाईंमा सोही भावना जागृत नहोस् साथै एकअर्काको शारीरिक बनावटको उपहास पनि नहोस् र अपेक्षा पनि नहोस् भनेरै मृत्युपुरले यो विधान राखेको हो।
तर जब हामी स्वयं आफ्नो नग्नतालाई स्विकार्न सक्षम हुन्छौँ त्यसपश्चात पूर्ण शरीर पनि देख्न सकिने छ।तत्कालका लागि आफ्नो शरीरलाई नियाल्नुस्।आफ्ना अंगहरु नियाल्नुस्।छोप्ने र देखाउने जस्तो केहिपनि छैन हाम्रो शरीरमा।तसर्थ आफुलाई यसरी तयार गर्नुस कि तपाईंको नग्नतालाई भद्दाको रुपमा नहेरियोस्।पृथ्वीपुरमा त्यस्तो मौका कहाँ थियो र?हामीमध्ये कतिले त आफ्नो पूर्ण कद हेरेको पनि थिएनौं होला।तर यहाँ त्यो अवस्था छैन।यहाँ निवस्त्र विचरण गर्ने अवसर र अधिकार पूर्ण रुपमा छ।”
उनि मुस्कुराईन।मलाई बल्ल चेत आयो कि म निवस्त्र छु।लाग्यो उनले मेरा अङ्ग-अङ्ग नियालिरहेकी छिन्।मेरो निधार तात्यो।कानका लोती राता भए।मुख र तालु सुके जस्ता भए, केही बोल्न खोज्दै थिएँ आवाज निस्किएन।
मेरो अवस्था सायद उनले बुझिन् र भनीन् “ नआत्तिनुस हामी सबैले यतिबेला तपाईँको शिर मात्रै देख्न सक्छौँ।जब तपाईँ आफ्नो नग्नता स्विकार्नु हुन्छ तब मात्र तपाईँको पूर्ण शरीर देखिईने छ।” म ढुक्क भएँ।उनले सभा विसर्जनको घोषणा गरीन् र ती सम्पूर्ण टाउकाहरु आआफ्नो बाटो लागे।
दिनहरु बित्दै गए।म त्यहाँको वातावरण,यथार्थता र आफ्नो नयाँ जीवनसँग अभ्यस्त हुँदै गएँ।मानिसले मृत्यु रोज्नुको कारण बुझ्दै गएँ।अनौठो त के थियो भने पृथ्वीपुरमा जो व्यक्ति जुन उमेरमा आफ्नो आयुको बिट मार्छ सोहि उमेर बाट नै मृत्युपुरमा नयाँ जन्म हुने प्रावधान थियो।फेरि मर्नु पर्ने बाध्यता थिएन।त्यसैले त्यहाँ युवा थिए,प्रौढ थिए वृद्ध थिए,महिला थिए,पुरुष थिए तर सबैमा एउटै गुण साझा थियो।त्यो हो शालीनता।
बाँचुन्जेल मानिस जति लोभ,घमण्ड र क्रोधले भरिए पनि मृत्युपश्चात् शालीनताको बाटो नै उसको रोजाई हुने रहेछ।सरलता र शिष्टता नै उसको अन्तिम लक्ष हुने प्रमाण मैले प्रत्यक्ष देखेँ।
सबैका आ-आफ्ना कथा थिए।सबै कुनै न कुनै परिस्थितिबाट प्रताडित भएरै मृत्युको त्यो बाटो रोजेको जिकिर गर्दथे।कसैलाई समाजले वर्ग र वर्णका आधारमा अपहेलना गरेको थियो।कसैलाई नसा र कुलतले बिगारेको थियो|कोही प्रेमका खाडलमा भासिएका थिए र कोही धोका र बदलाको शिकार भएका थिए।
म जस्तै ति सबैमा आफ्नो जन्मसिद्ध अधिकार प्रयोग गर्ने हिम्मत थियो।जानेर होस् या अन्जानमा सम्झौताले बाँधिएर परिस्थितिजन्य परिणामलाई स्वीकार्दै हरबखत अस्तित्व तन्काउने कुप्रयास र कुथिति बाट माथि उठेर त्यहाँ पुग्न सफल भएका थिए।त्यो साहस जो बाँच्न भन्दा धेरै आफुलाई मार्नलाई चाहिन्छ,जुटाउन सफल भएका थिए।
एकदिन मैले लगभग सत्तरीका वृद्धलाई सोधेँ, “यो उमेर सम्म जीवन देखेपछि तपाईंलाई के कुराले अब रहनुको औचित्य छैन जस्तो लाग्यो?तपाईं यसैपनि केही वर्षमा प्राकृतिक रुपमै मृत्युवरण गर्न सक्नुहुन्थ्यो।”
उनले हाँस्दै भने “हेर्नुस् यो जीवनको अन्त्य कहाँ छ र यसको पूर्णबिराम कहिले लाग्छ त्यो पुर्व निर्धारित थियो भने म यहाँ नहुँदो हुँ।म पार्किन्सन्स् भन्ने रोगले ग्रसित थिएँ।सन्तानका आआफ्ना व्यस्तता थियो।त्यसमाथि बुढा बा आमालाई सन्तानले समय दिन सक्दैनन्।श्रीमतीले चार वर्ष रुँगेर बसिन्।दिन प्रतिदिन म कुँजो बन्दै गईरहेको थिएँ।कुर्ने कामले धेरै थकाउने रहेछ।उनलाई पनी थकाई लाग्यो।एकरात चिर निन्द्रामा गइन् र ब्युँझिनन्।त्यसपछीका मेरा दिन झन् जटिल बन्न थाले। मेरो स्याहार कसले गरोस्।छोरा बुहारीलाई दुख दिन मनले मानेन।छोरी आएर समय समयमा अक्सिजनको सिलिन्डर फेरीदिन्थी।एकदिन उस्लाई पनि नआऊ भनेँ ।छ आठ महिनाका लागि थुपारेका ओखतिका चक्कीहरु एकैरातमा निलेर सकेँ।कतिबेला आफु सकिएछु थाहा छैन।ब्युँझिदा त्यही स्वागत मैदानमा थिएँ जहाँ तपाइँलाई पनि स्वागत गरिएको थियो।म त्यहि भिंडमा थिएँ।मैले आफूलाई दुःख मुक्त गराएँ।आफ्नालाई दुःख मुक्त गराएँ।दुखले उमेर हेर्दैन बाबु।यहाँ आएपछि खुशी बाहेक केही देख्नु परेको छैन।”
बुढा फेरि हाँसे।सबैले आफ्नै खुशी मात्र कहाँ हेर्दा रहेछन् र?ति बुढाले सन्तानको सुख हेरेछन् र आफ्नो अन्त्य गरेछन्।मृत्युपुरमा समयको अर्थ छैन।अर्थात् यहाँ समय हेरेर गर्नु पर्ने काम छैन।जसरि जङ्गलमा निर्वाध घुमिरहने जनावर लाई समयको घेरामा बाँधिन जरुरि छैन,मृत्युपुरका मानिस हरुलाई पनि समयसिमामा बाँधिन जरुरि छैन।यहाँ सदासर्वदा एकनासको वातावरण हुन्छ जो आफु अनुकुल भएको भान हुन्छ।त्यसैले यहाँको बसाईमा मनलाई शान्ति मिल्छ।प्रसन्नता मिल्छ।आराम मिल्छ।
मानिसमा दम्भ र देखावटी छैन।रिस र राग छैन।तथाकथित् विकास र विलासिताको गन्ध छैन।सपना देख्नु जरुरी छैन।यहाँ जीवन फगत चलिरहेछ मात्र एउटा समभावमा र त्यो हो मुस्कान।
मलाई लाग्यो मुस्कान नै सम्पूर्ण आवश्यकताको परिपूर्ति हो।मुस्कान सम्पूर्ण पीडाको मलम हो।भोकको भोजन हो।प्यास को तृप्तता हो।थकानको सुस्केरा हो,विश्राम हो।मुस्कान अपरिचित हरुलाई आपसमा बाँध्न सक्ने धागो हो।मुस्कान आपसमा हातेमालो गर्न सघाउने सारथी हो ।मुस्कानमा खुशी बाँड्न सक्ने तागत छ।मृत्युपुरले मलाई सिकाएको मुस्कुराउन हो।दिल खोलेर मुस्कुराउन।मेरो मुस्कानले यहाँ मजस्ता लाखौंले हाँस्न सिकेका छन्।
अर्को एक दिन मैले समुद्र किनारमा ती सभामा बोल्ने उदघोषिकालाई सोधेको थिएँ “मृत्युपुरमा किन कसैको नाम वा परिचय नभएको?”उनले भनेकी थिइन् “कसैको नाम र परिचय किटान गर्नु भनेको उसको अस्तित्वको सिमान्कन गर्नु हो।एउटा घेरामा राख्नु हो।प्रकृति भनेको के के मात्र हैन सोच्नुस् त?उनले मलाई सोच्न लगाएकी थिइन्।लगत्तै मैले सोचेको थिएँ र जवाफ पाएको थिएँ।म त प्रकृति पो रहेछु,उनी प्रकृति रहिछिन,ती वृद्ध प्रकृति रहेछन्।मृत्युपुरका लाखौं अरु प्रकृति रहेछन्।हाम्रो परिचय प्रकृति रहेछ।
पृथ्वीपुरमा इर्स्या,क्रोध,विलासिता,धोकाधडी,अमानवीयता,यौन,प्रताडन,ठगी,जस्ता अनेक अपराधमा आफुलाई ठालु सम्झने हरेक मानव यो प्रकृतिबाट अनन्तको दुरीमा छन्।र यो प्रकृति भनेको अन्तिम सुख हो भनेर बुझ्न मृत्युपुरमा आफुलाई समाहित गराउन जरुरि छ।
मलाई यहाँ हुनुको औचित्य स्वभाविक लाग्दै थियो।जीवनले सरलता पाएको थियो।दौडधुप बाट मुक्ति थियो।म भित्रको अनावस्यक ईख र अहमता स्वत; हराउदै गईरहेको थियो।
मलाई महसुश हुँदै थियो कि मैले गल्ति गरेको थिईन।म कम्तिमा बाँच्न थालेको थिएँ।यो कस्तो भ्रम,म मृत्यु पछि जीउने कला सिक्न थालेको थिएँ।म मा गुनासा बाँकी थिएनन्।कोही कसैप्रति चित्त दुखाई थिएन।म नतमस्तक हुँदै थिएँ मृत्युपुरका हर व्यक्ति परिवेश, घटना र समग्र जीवन व्यतिततामा।
दिनानुदिन मृत्युपुरमा जानेहरुको सङ्ख्या बढ्दो थियो।हुनत,पृथ्वीपुरमा अपराध र निरासाले उग्र रुप लिइरहेको हुँदो हो।घरपरिवार,कार्यस्थल,स्कुल कलेज,मन्दिर मस्जिद,चौर चौतारी,चिया दोकान,दारु अड्डा लगायत कहाँ कहाँ थिएन र ति अपराध?
अपराध आफैँसँको।अपराध आफ्नासँगको।लोग्ने स्वास्नीको।बाउ छोराको।गुरु शिष्यको।आस्तिक र नास्तिक बीचको।धनि र गरिबको।मालिक र नोकरको।जात र पानिको।जताततै हावी हुँदो हो त्यस्ता अपराधहरु।आपसी मनमुटाव,असमझदारीले पकड जमाएको हुँदो हो।सपना र चाहनाहरु भत्किदै गएका हुँदा हुन्।दोष दोषारोपण हुँदो हो।जालझेल र धोका हुँदो हो।नहुनु पर्ने लगभग सबै हुँदो हो पृथ्वीपुरमा जसले मानिसलाई मृत्यु रोज्न उद्दत गराउदै हुँदो हो।जसको परिणाम स्वरुप म स्वयं त्यहाँ थिएँ।म जस्ता लाखौँ थिए।
म यसै टहल्दै थिएँ पहिले नदेखिएको मेरै उमेरको ठिटो जसका गाला सुकेका थिए-देखेँ।
हे! बोलाएँ।उ म भएतिर आयो।नयाँ नयाँ जस्तो छ नि -सोधेँ।एस्,फिउ डेज ब्याक- भन्यो।हाउ अबाउट यु?सोध्यो।खै!दिन गनेको छैन।यहाँ दिनगन्ती केलाई गर्नु?यसैपनि अब मर्नु छैन।कि कसो?-भनेँ। उ हाँस्यो। “मलाई थाहा थिएन मान्छे मरे पछि यहाँ आउछ।दिस ईज अमेजिङ्ग प्लेस”।उ चारैतिर आँखा दौडाउदै बोल्यो।
सबै मर्नेहरु यहाँ आउन पाउदैनन्।तिमी हामी जसरी मरेका हरुका लागि मात्र हो मृत्युपुर।छेवैको ढुंगामा बस्दै भनेँ।
“ओह!म आएकै दिन कसैले भन्नु भा’थ्यो मैले त बिर्सिएछु।तर मलाई लाग्छ स्वर्ग पनि यस्तै सुन्दर हुन्छ होला।बिउटिफुल एंड पिसफुल” उ अझै तारिफ गर्न खोज्दै थियो मृत्युपुरको।
“यदी कतै स्वर्ग छ भने सायद!”मैले स्वर्गको अस्तित्वमा शंका गर्दै भनेँ।
त्यहिदिन उसले भनेको थियो।परिवार र उसको निजि जीवनले आपसमा साझेदारी गर्न सकेका थिएनन्।उसलाई घमण्ड थियो पुर्खाले थुपारिदिएको सम्पतिमा।उसका मातापितालाई घमण्ड थियो उ हुनुमा।एउटा कालखण्ड उ र उसका मातापिताले घमण्डको खोल ओडेर बितायो।तर समय बित्दै जाँदा अभिभावकत्वले पहिला कहिल्यै नलिएको ठाउँ लिन थाल्यो।
सन्तानलाई कुन हदसम्म स्वतन्त्रता दिने त्यो सिक्न ढिला गरे उसका मातापिताले।तर जब त्यो बोध भयो कि दौलत र लाड प्यारले आफ्नो छोरो आफ्नै नियन्त्रण बाहिर जान थाल्यो निकै अबेर भईसकेको थियो।उ नशा र कुलतको दलदलमा फसिसकेको थियो।उसका मातापितालाई चेत आयो कि उसलाई त्यो दलदल बाट निकाल्नै पर्छ।त्यो प्रयासलाई उसले आफ्नो अधिकार प्रतिको प्रहार सम्झियो र उसलाई आफ्नै घरसमेत जेल लाग्न थाल्यो।
पारिवारिक कलह बिस्तारै झाँगिएर मुलढोका हुँदै बाहिर निस्कियो।र छरपस्ट छरियो बजार भरी।छोरो सम्हाल्न सकेनन् उसका मातापिताले।उसलाई लाग्यो उ माथि आफ्नै मातापिताबाट घोर अन्याय र अत्याचार हुँदै छ।त्यसैलाई अन्त्य गर्न उसले आफ्नै कोठामा पासो लगायो र मृत्युपुरले उसलाई सहर्ष स्वागत गर्यो।
उसको त्यो कथा मेरो मानसपटलमा निकै दिन सम्म दाग बनेर बसिरह्यो।म चाहन्न थिएँ सम्झिन।मेटाउन चाहन्थेँ उसका ति कथा किनकि उसको कथामा मलाई समवेदना थिएन।मलाई दुख पनि लागेन।उसको कथाले मेरो मनमा उ प्रति एक निमेषका लागि पनि दया आएन।बरु मलाई लाग्यो उसले मृत्युको बाटो त रोज्यो तर त्यसले खास उपलब्धि भएन।कम्तिमा उसको मृत्युले उसलाई र उसका मातापितालाई न्याय गरेको मैले महशुस गरिन।
मैले बुझेँ कतिपय मृत्युहरुको अर्थहीन जन्म हुने रहेछ।उसको मृत्यु त झन् आवेग,आवेस,संसारिक सुख,धन दौलत र उसका अभिभावकले ग्रहण गर्नुपर्ने अभिभावकत्व समयमा नगर्नुको दुस्परिणामले भएको थियो।कस्तो निरर्थक मृत्यु।
दौलतलाई केन्द्र बनाएर बाँच्न चाहनेहरु र सम्पतिको घमण्डमा बाँचीरहेकाहरुको सपाट तस्विर मेरो आँखामा नाचेको थियो।धनले सुख र खुसीको प्रतिनिधित्व गर्न सक्दैन र गर्दैन भन्ने मेरो तर्क उसलाई भेटे पछी झन् बलियो भएको थियो।
अर्को एक बिहान म तलाउको डिलमा बसेर माछा हेरिरहेको थिएँ।खुट्टा तलाउमा डुबेका थिए।माछाहरु आएर खुट्टामा झुम्मिन्थे।मलाई मिठो लाग्थ्यो त्यो स्पर्श।मृत्युपुर आएयता स्पर्शसुखले म वन्चित थिएँ।यौन र मैथुनले ठाउँ पाएको थिएन।
यसैपनि पृथ्वीपुरको यौनाभ्यासलाई मृत्युपूरले खास निको मान्दैनथ्यो।त्यसका निकै गहकिला र भिन्न तर्क थिए।त्यसमध्ये पहिलो र खास तर्क “यौनको प्राकृतिक महत्व र सुन्दरतालाई मानिसले स्वार्थमा प्रयोग गर्दै अप्रतक्ष रुपमा त्यो यौन आफैँ अपराधमा परिणत हुनु” थियो।कहिँ न कहिँ यो व्यवहारिक तर्क पनि थियो।तर यो विषयमा कतै कुरा उठ्दैनथ्यो।
कहिँ कतै जनावरहरुको सम्भोग क्रिडा देखियो भने सबैका पाईला छिटो चल्थ्यो र लाखा पाखा लागि हाल्थे।त्यसैले यो विषयमा मैले कसैसँग बहस गर्ने मौका पाएको थिईन।
संयोग बस उदघोषिका म भए तिरै आउदै गरेको देखेँ।मेरो नजिकै बस्दै ‘के हेर्दै हुनुहुन्थ्यो यहाँ’ सोधीन्।
“तपाईंको प्रतिक्षामा थिएँ” ठट्टा भावमा भनेँ।मुस्कुराउदै मलाई हेरिन।
‘प्रतिक्षा गर्नुको कारण सोधेँ भनेँ?मेरा आँखामा आँखा गाडेर प्रस्न तेर्स्याइन।म फसादमा परें।के भन्नु अब।माछाले जब खुट्टा टोक्छ आनन्द लाग्छ त्यहि भएर’ मुखबाट निस्किएछ।सुनेर उनि खितकिताइन।
“आइ नो द्याट।मलाई पनि मज्जा लाग्छ तर कहिलेकाही साँचै टोकिदिन्छ त्यहिभएर डर पनि लाग्छ’ खुसि हुँदै आफ्नो अनुभव साटिन्।
म पहिलो पटक उनको यत्ति नजिक बसेको थिएँ।अदृस्य शरीर महसुश गर्न सक्थें।सायद उनले पनि मेरो शरीर महसुश गरिन ।
एकाएक म भित्रको पुरुष जाग्न थाल्यो।पृथ्वीपुरमा हुँदा समय समयमा निर्वाध छताछुल्ल भएर पोखिएको आफ्नो पुरुषत्व एक एक गर्दै मस्तिस्कमा घुम्न थाले।प्रकृतिले स्त्रीलाई दिएको यो शक्ति,जो सजिलै कुनै पनि मर्दलाई पगाल्न सक्छ-सँग सधै मलाई इर्स्या थियो।
किन कोही जवान युवतिले मलाई सेक्स अपीलिंग गरिरहेको भान हुन्छ?किन म आमन्त्रित महसुश गर्छु?के मलाई मात्रै यस्तो हुन्छ वा सबै पुरुषको साझा अनुभव हो यो?कि मेरो भ्रम मात्रै हो कि मलाई त्यस्तो लाग्छ?
के यस्तो हुन सक्थ्यो जे म महसुस गर्थेँ,त्यो कुनै सम्भावित घटनाको पुर्व तयारी हो,र भाग्यवस त्यो घटना नघटेको होस्?
के यो हुन सक्थ्यो मैले देखेको म भित्रको पुरुषले राक्षेस रुपधारण गरेर नारी अस्मिताको बध गर्न सक्थ्यो?
यस्ता प्रस्न बारम्बार पृथ्वीपुरमा पनि मेरो मगजमा नआएका हैनन्।मृत्युपुरमा पनि म सोही जिज्ञासा बोकेर बसेको थिएँ।
जवाफ खोज्दै जाने ठाउँ थिएन।र आफैलाई तसल्ली दिँदै थिएँ कि यो प्राकृतिक नै हो। धेरै नसोच्नु नै बेहत्तर होला।मैले मानिदिए पनि मेरो शरीरले प्रतिक्रिया जनाई हाल्थ्यो।आफ्नो भोक देखाई हाल्थ्यो।त्यस्तो भोक जो जति भोकायो,भोजन प्राप्तिपछि त्यो भोकको स्तर दुई गुणा बढ्न सक्थ्यो।
मेरो अनुभवले पनि त यहि बताउथ्यो कि भोक जति मिठो हुन्छ,भोजन उति मिठो र भोजन जति मिठो हुन्छ,उही भोजनको लालचले फेरि भोकको मिठास दूईगुणा भईदिन्छ।यदी त्यस्तो नहुँदो हो त मेरो नजिक उनि आएर बस्नासाथ म मा वासनाको त्यो तलतलता नहुँदो हो।
मलाई बस्नु भन्दा हिड्दै गफिनु ठिक लाग्यो।उनले पनि सहमति जनाईन।हामी तलाउको किनारै किनार हुँदै गफिदै निकै पर पुग्यौँ।
अगाडीको दृश्यले हाम्रा पाईला टक्क रोकिए।हामी बीचमा थोरै असहजता र थोरै लज्जाभावले ठाउँ लियो।
हाम्रो अगाडी मृग जोडी रासलिलामा तल्लिन थियो।मैले कयौँ पटक देखेको थिएँ तर एक्लै हुँदा देख्नु र एउटी आफ्नै उमेरकी तरुनीको साथ हुँदा देख्नु स्वभाविक रुपमा आकाश पातालको भिन्नता हुने भईहाल्यो।
मलाई लाग्यो उनि अब लजाएर फुत्त भाग्ने छिन्,तर त्यस्तो भएन।उनि त रमाउदै त्यो दृश्यपान गर्न लागिन्।मलाई चुप रहन ईशारा गर्दै उनि त्यहिँ बसिन्।म अवाक् भएँ।कस्ती लाज नभाकी।मनले भन्यो।एकैछिनमा मृगहरु बुर्कुसी मार्दै दौडिए।मैले चुपचाप उनलाई हेरी रहेँ।
उनको अनुहारमा उज्यालो थपिएको थियो।बेग्लै सन्तुष्टि झल्केको थियो उनको हेराईमा।
फर्किदै गर्दा उनले भनिन् “यो प्रकृतिले सबैलाई समान हक दिएको छ।प्रेम गर्ने हक सबै प्राणीलाई छ।सहवास र संसर्गको हक सबैमा छ तर हामीलाई यत्ति त ज्ञान हुनु जरुरि छ कि हाम्रो काम त निकै पर को कुरा हाम्रो सोचले मात्रै पनि कसैको हानी त गर्दै छैनौँ?
हाम्रो कसैप्रतिको कुविचार र कुआशक्तताले हामी कसैको जीवन माथि खेलवाड त गर्दै छैनौँ?
अझ हाम्रो समाजमा हामीले देखेको यौन प्रतिको ‘अतिज्ञान र अज्ञान’ले त छोरीमान्छेलाई त्यो मृग जसरी दौडिन, उफ्रिन,घुम्न,डुल्न ढुक्क भएर बाहिर निस्कन समेत पूर्णत; बन्देज गरेको छ।
उनि अझै बोल्दै गईन्।
हामीले बुझेको सेक्स सांसारिक सुख सँग जोडिएको छ तर भर्खर हामीले जे देख्यौँ,रियल सेक्स त्यो हो।
त्यहाँ जबर्जस्ती थिएन,पीडा थिएन,रुवाई र गुहार थिएन।मुख्य कुरा त त्यो मृगले ज्यान फाल्न परेन।तिनीहरुले सुख साटे अनि फर्किए दिनचर्यामा।” उनी बोल्दा बोल्दै भावुक भईन।
मैले त्यो परिस्थितिलाई एकै झड्कामा बुझ्न नसकेकाले,उनले बोलेका शब्दमा लुकेका पीडा र विगतको यथार्थतालाई समभाव र सहानुभूति दर्साउन सकिन।उनको अबरुद्ध भएको गलाबाट प्रसारित भएको कारुणिकताको घनत्व नाप्न सकिन।
केहिदिन पछि जब मैले त्यो दिनको घटनालाई पुन आफुमा जगाएँ मलाई कहाली लाग्यो।एउटा कालो सत्य छर्लङ्ग उदाङ्गियो।
एकैछिनका लागि मलाई मेरो तथाकथित् पुरुषत्व माथि घिन भाव आयो।मेरो तिघ्रा बीच उम्रिएको त्यो अंग मलाई घाँडो लाग्यो।मलाई भारी लाग्यो जो मलाई जमिन तर्फ खिची रहेछ र म केहि क्षणमा गाडिने वाला छु।मलाई गर्व लाग्नेगरि पोखिएका ति रातहरु र म सँगै पोखिएका स्त्री प्रति खेद भाव आयो।
कतै अन्जानमै पृथ्वीपुरमा कोहि बाध्यात्मक स्थितिले म सम्म आइपुगेको त थिएन?के अप्रतक्ष रुपमा मैले धोकासहित आफु तर्फ आकर्षित गराएको त थिईन?प्रस्नहरु मस्तिस्क र मनमुटुको केन्द्र भएर मडारिईरह्यो।
त्यतिबेला उनि मेरो साथ थिईनन्।मलाई उनको मृत्युको रहस्य बुझ्न समय लागेकोमा ग्लानि भयो।त्यसपछि निकै दिन खास रहेनन्।सबै उही थियो।मेरो मन उही थिएन।उनलाई खोज्दै म भौतारिरहें तर भेट्न असमर्थ भएँ।
बलात्कार र त्यसपछिको स्वअस्तित्व लाई आत्मसम्मानका साथ स्विकार्न,हुनसक्थ्यो उनमा हिम्मत नरहेकाले मृत्युपुरको बाटो रोजिकी हुन्।त्यसपछिका कयौं दिनसम्म मृत्युपुरमा मैले उज्यालो देखिन।सुन्दर मृत्युपुरलाई हुस्सुले खर्ल्लप छोपेको जस्तै लाग्यो।कतै थुचुक्क बसेँ भने उठ्न मन लाग्दैनथ्यो।हिडिरहेको छु भने कतै अडिन मन हुदैनथ्यो।मुर्दा घर जत्तिकै सन्नाटा र विस्मातले भरिएको थियो मेरो मन।म मृत्युपुरमा पहिला नभएको तनावबाट गुज्रिदै थिएँ।
“जनावर सँग रत्तिनु भएछ हगि?”तिनै पार्किन्सन्सका बिरामी बुढाले हाँस्दै सोधे। म खरायोलाई तरुल देखाउदै जिस्काउदै थिएँ।जनावर त हामी थियौँ।यहाँ त यो खरायो,उ पर चरिरहेका हरिण,उडिरहेको पुतली हामी सबै एकै हौँ।प्रकृति हौँ हामी।मैले भनेँ।
‘मानवले मपाईत्वको पराकाष्ठा नाघेको महसुश भएन र तपाईंलाई।’ -सोधेँ ।
“कसरी नहोस्।अझ मैले त दासत्वको भुङ्ग्रोमा आफुलाई दशकौँ पगालेको छु।एउटा मान्छेले मान्छे माथि गर्न सक्ने हद सम्मको क्रुरता लाई भोगेको छु।”
बुढा केही दुखि देखिए।आफ्नो बाल्यकाल र जवानीलाई शोषकको नाममा बिताउन पर्नाका अफसोसका धर्काहरु उनका अनुहारमा गाढा गरि कोरिए।उनले भनेका थिए “मेरो जमानामा त्यहि सहि र त्यहि सत्य थियो।त्यहि शक्ति थियो र त्यहि सर्वस्व पनि।कालान्तरमा ति सबैको परिचय बद्लियो।हामी बद्लियौ तर अर्को यस्तो समय आयो जो बदलिने छैन।
त्यो समय अब आजको भन्दा क्रुर निस्कने छ।भोलिको पृथ्वीपुर आजको पृथ्वीपुर भन्दापनि निर्दयी हुने छ र एकदिन मानिसकै कारणले पृथ्वीपुरको अस्तित्व समाप्त हुने छ।”मैले आंशिक समर्थनका रुपमा टाउको हल्लाएँ।सँगैको खरायो दगुरेर पर पुग्यो।
“आफुलाई सर्वश्रेस्ठ मान्ने मान्छेलाई सर्वश्रेस्ठताको गरिमा कसले दियो?मान्छे खुद आफैँले हैन र?के मान्छेभन्दा बाहेक सजिव वा निर्जीव कसैले पनि त्यो मानिदिएको छ र?मान्छेले आफु फगत प्रकृतिको सानो हिस्सा भएको सत्य भुले पनि प्रकृतिले त्यो कदापी बिर्सने छैन।
म चाहन्थेँ आफुलाई सर्वज्ञाता मान्ने मानव जातले चराले बनाएझैँ गुँड बनाएर देखाओस्।गौंथलीलेझैँ घर बनाएर देखाओस्।चितुवाझैँ दौडेर देखाओस्।गैँडा र हात्तीझैँ शारीरिक बनावटलाई शालीनताले सजाओस्।के सक्ला त मान्छेले त्यो गर्न?सक्दैन भने उ के आधारमा आफुलाई सर्वश्रेष्ठ,सर्वज्ञाता र सर्वशक्तिमानको उपमा दिन्छ?एउटा सानो कमिलाले चिल्दा समेत पीडा महसुश गर्ने मनुष्य के आधारमा आफुलाई सर्वशक्तिमान ठान्दछ?यो भन्दा ठुलो भ्रम मानव सभ्यतामा अरु के हुन सक्ला?”
उनि बोल्दै गए।मैले सुनिरहें।उनका हरेक कुराले सोचमग्न बनाइदियो।हामी कति ठुलो भ्रममा बाँचेका रहेछौँ।मृत्युपछि थाहा लाग्यो।तर यो अन्त्यमा प्राप्त ज्ञानको के अर्थ रहन्थ्यो?
उदघोषिकाको कुनै अत्तोपत्तो थिएन।उनि किन यसरि अलप भईन मैले जान्न नचाहेको पनि त हैन।तर कसै गरि त्यो रहस्यको भेउ सम्म पाउन सकिन।दिनहरु बित्नु नै थियो,बित्दै थिए।कतिपय नयाँ टाउका भेटिन्थे।धेरैजसो पुरानाहरु नै हुन्थे।
नयाँहरुलाई भेट्दा पृथ्वीपुरको ताजा जानकारी पाइन्थ्यो।तर ति नयाँ टाउकाहरुको खास कथा केहि पनि हुदैनथ्यो।
पुरानाहरुको त यसैपनि जीवन लिला नै सुनी सकेको थिएँ।मलाई बिस्तारै यति सुन्दर,शान्त,शितल र मनमोहक मृत्युपुरमा समय कटाउन मुस्किल हुन थाल्यो।
जीवन भनेको दुख र सुख जो मनको भ्रम पनि हो-लाई अनेक आकार र प्रकारका धागामा उनेर ज्ञानले बुट्टा भरिदिनु नै हो रहेछ।आजको दिनमा पनि मानिस अमर रहने सपना देख्दै छ।अमर शब्दको अर्थ मर्दै नमर्नु भनेर लगाइन्छ।
तर मेरो अनुभवले भन्छ “मर्नुको दुख जब रहन्न,मृत्युको भय जब रहन्न र सिमितताले नै सहि आफ्नो जन्मलाई गुणस्तरीय बनाउन सक्नु अमर रहनु हो।” म भित्र जागृत यो अनौठो भावना उदघोषिकालाई सुनाउन चाहन्थेँ।कम्तिमा उनि म किन यस्तो वेचैन र छट्पटीमा छु बुझाउन सक्थिन।तर उनलाई भेट्न असम्भव लाग्दै थियो।
केही दिनदेखि म भित्रको ‘म’ लाई कसैले पुकारिरहेको आभास हुँदै थियो।मेरा कानको छेवैबाट बतास झैँ तेज दौडन्थ्यो त्यो आवाज तर म ठ्याक्कै के थियो सुन्न सक्दिनथेँ।मनभित्र मृत्युपुर आएपछि कहिल्यै नभएको एक प्रकारको हतारो बढ्दै थियो।
कसैसँग पनि नजिक हुन मन लागेन।मुटुको धड्कन अत्याधिक बढेको भान हुँदै थियो।मलाई त्यहि भड्किएको मनले खै कता कता पुरायो।म आफै भित्र हराएँ।एउटा रुख मुनि रहेको ठुलो ढुँगा माथि पसारिएँ।अकस्मात् मलाई केहिले घोचेको महसुश भयो।मेरो नाडीमा केही सलबलाएको देखेँ।कानमा मौरी भुनभुनाएझैँ अस्पस्ट आवाज आउन छोडेको थिएन।त्यो आवाज घरि घरि चर्को हुन्थ्यो।घरि बोधो हुन्थ्यो तर शान्त कुनैबेला पनि थिएन।
मृत्युपुरमा कहिल्यै नभएको घोचाई र ति रहस्यमयी आवाजले मेरो मुटु सुस्तरी तात्दै थियो।हल्का रुपमा रगत सर्दै गरेको आभास भयो।म पल्टीरहन सकिन उठेर लामालामा पाईला गर्दै फगत हिंडीरहें।मेरो हिडाईको गति बढ्दै गयो र त्यो गतिले हावाको रुप लियो।
म दौडिएर जति जति आगाडी पुग्दै गएँ मृत्युपुर पछाडी छुट्दै गयो।त्यो सारा सुन्दरता,त्यो प्रकृतिको अनुपम स्वरुप ति जनावर,ति पन्क्षि,ति तलाउ र नदि,त्यो जंगल र त्यहाँका फूल साथै ति पार्किन्सन्स्का रोगी बुढा,त्यो निअर्थ आफुलाई मारेको केटो,ति मृग र ति खरायोहरु र उनि जो एकपटक हराएपछी फेरि देखा परिनन्,सबै पछाडी छुटे।
त्यो उज्यालो र अँध्यारो भन्दा परको अलग ज्योतिले भरिएको मृत्युपुर बाट म यत्ति वर आईपुगेछु कि त्यहाँ अँध्यारो व्याप्त थियो।कान टट्याउने कोलाहल थियो।अब म ति आवाज स्पस्ट सुन्न सक्थेँ।ति आवाज पिडाका थिए।भोकका थिए।रोगका थिए।इर्स्याका थिए।लालचका थिए।चाप्लुसीका थिए।धोकाका थिए।अफसोसका थिए।प्रायस्चितका थिए।ढोंगका थिए।पाखण्डका थिए।ति आवाज मात्रै थिएनन् ति समग्र पृथ्वीपुरको क्रन्दन थिए जो कुनै न कुनै रुपमा गुन्जिरहेथ्यो।
ठिक त्यसैबेला मलाई अर्को घोचाईको महसुश भयो।तत्क्षण मलाई थाहा लाग्यो कि म मृत्युपुर र पृथ्वीपुरको सीमानासम्म आईपुगेछु।मेरा आँखाका ढकनी जब खुले मैले मृत्युपुर त्यागें वा भनौँ मृत्युपुर बाट म बाहिरिएँ।
म अस्पतालको आई सी यु मा थिएँ।मेरो वरिपरि निलो मास्क र हरियो कपडामा धेरै मानिस थिए जो मृत्युपुरका थिएनन्।ति बारम्बारका घोचाई नर्सले मलाई दिएका सिरिन्जका घोचाई रहेछन्| उनीहरुको आँखामा म केही सफलताको भाव टल्किरहेको देख्न सक्थेँ।केहीबेरमा ति सबै कोठाबाट बाहिरिए।
म किन यहाँ छु सोचमग्न थिएँ।एउटी नर्स भित्र छिरी।उ झ्याल छेउको टेबलमा सिरिन्ज र निडल ठिक गर्दै थिई।मलाई सोध्न मन लाग्यो म कसरि यहाँ आइपुगेँ,तर उसले म तर्फ हेरिन।मेरो टाउकै माथि उँधोमुन्टो लगाएर झुन्डिरहेको स्लाईनको बट्टामा त्यो निडल घुसाईदिई।ठुला साना फोका बन्दै सिरिन्जको फिक्का पहेंलो औषधी स्लाईनसँग घुल्यो।उसले अझै पनि मलाई हेरिन।नहेरेरै बाहिर निस्किई।
दुई दिन पछि मलाई आई सी यु बाट वार्डमा लगियो।बेड नं एघार।दश नं बेड खाली थियो।नौ नं बेडमा एउटा बिरामी निदाएको हुनु पर्छ बिना हलचल पल्टिरहेथ्यो।एउटी दुब्ली विधवा आईमाईले त्यो बिरामीलाई उठाईन।केहि खान पनि दिईन।मैले अनुहार देख्न सकिन तर कपाल हेरेर थाहा लाग्यो कोही युवती हो।तिन दिनसम्म मलाई भेट्न कोहीपनि आएन न त मलाई के भएको हो त्यो नै थाहा लाग्यो।म बेडमा पल्टी मात्र रहेँ।
आज सिनियर डाक्टर आउने दिन रहेछ।उसले आएर पहिला नौ नं बेडकि युवतीलाई भेट्यो।त्यसपछि मेरो पालो आयो।
उसले मेरो नाडी छाम्यो।आँखा च्यातेर हेर्यो।मुख खोल्न लगायो।जिब्रो निकाल्न लगायो मैले निकालिदिएँ।उ एक शब्दपनि बोलेन।फरक्क फर्किएर बाहिर निस्कियो।
निस्कदै गर्दा डाक्टर भन्दै थियो ‘सुसाइड इज नट अ सोलुसन’ सुन्ना साथ अकस्मात् मेरो शिर बेड नं नौ तिर मोडियो।मैले देखेँ त्यो बेडमा उही उदघोषिका थिईन।उनि मलाई अघि देखी नियाल्दै रहिछन्।म अवाक् भएँ।मैले विस्मयका ठुला ठुला आँखाले उनलाई हेरेँ।उनि मलाई हेर्दै मन्द मन्द मुस्कुराईरहेकी थिइन्। आफु बलात्कृत भएपछि उनले आत्महत्याको प्रयास गरेकी रहिछन्, तर मृत्युले देखेको नदेखेई गर्यो|एकाएक मेरो शरीर काँप्न थाल्यो|आँखा टालिए|सायद मेरो होस हरायो|त्यसपछिका समय मलाई सम्झना छैनन् |
मैले कहिल्यै थाहा पाउन सकिन कि म को हुँ।के मैले आत्महत्या गरेकै थिएँ?यदि गरेकै थिएँ भने म कसरी पुन जीवित रहेँ।यदी गरेको थिईंन भने मृत्युपुरको त्यो संसारमा कसरि पुगेँ।त्यसको प्रमाण त उदघोषिकानै थिईन नि।के उनि पनि जब मृत्युपुरबाट एकाएक हराएकी थिइन्,सोही बखत यहाँ पृथ्वीपुरमा जीवित भएकी थिइन्?यदी त्यस्तो हैन भने उनि किन मलाई हेरेर मुस्कुराउदै थिइन्?
उक्त घटना घटेको आज पैंतालीस वर्ष पछी पनि म ति यावत उल्झन सुल्झाउने कोसिस गर्दै छु। यतिका वर्ष कसरी के गरेर बिते मलाई याद छैन् |मेरो स्मृतिमा केही छ भने बस सोही मृत्युपुरको बसाई र उदघोषिका छिन् |र मलाई पार्किन्सन्स् ले थलिएको छु भन्ने सम्म थाहा छ।दुई दिन पहिले मात्रै छोरि आएर अक्सिजनको सिलिन्डर फेरिदिएकी थिई।छटपटाहट बढेको छ।वेचैनी बढेको छ|म घर्राभरि भएका औषधिका चक्कीहरुलाई एकनास नियालीरहेको छु।