म गहिरो निद्राबाट
ब्युँझिएको एउटा शिशु’झैँ भएको छु
जसका जोर नयनले
बेपत्तासँग खोजिरहेछ
आफ्नी आमाको न्यानो काख ।
मेरो अन्तरात्मामा एउटा
चिसो सिरेटो चलिरहेको छ
जस्तै;
मलाई मेरो जन्मसँग कतै गुनासो पो छ कि?
उमेरका पदचापलाई पछ्याउँदै
जीवनको मध्यान्तरसम्म आईपुग्दा
कुनै गुनासो रहेन र रहन्न भन्न खोजिरहेछु
आफैँलाई तसल्लीको बिडिं पिलाईरहेछु
तथापी
म आमालाई सोध्न चाहन्छु
आमा,के म उही जन्मिएँ जो तपाइँले
कल्पिनु भएको थियो?
के म उही रगतको मसिनो धार हुँ
जो तपाइँमा कलकल बगिरहेथ्यो?
मैले आज लाई जीवनको मध्यान्तर
भनिरहँदा
के मैले उत्तरार्धलाई देखिसकेको हुँ?
खैर– सवाल जवाफको तानमा
समयको हतासोले- हिर्काउँदै– हुर्काउँदै
लैजाने विचित्रको एउटा जीवन रुपी भ्रमलाई
अँगाल्दै र छोड्दै यहाँसम्म आईपुगेको छु
जहाँ आईपुग्नु लेखान्तको अन्तिम हरफ थियो – सायद ।
मेरी आमाले बुझेको जीवनको सार्थकता
अनि– आवस्यकताको परिभाषाभित्र म
अटाउँन नसकीरहेको अवस्थामा
आमाका आँखामा तेर्सिएका प्रस्नवाचक
मौनतालाई म के भनेर जवाफ दिउँ?
आखिर मौन प्रस्नको जवाफ मौनता कहाँ हुने रहेछ र?
लाग्छ
समयले नेटो नकाट्दै मैले यो भन्नु थियो। कि –
कद काँटी होचो त मन उसको अग्लो छ
भिजेका छन् परेला तर ह्रदय उसको सग्लो छ ।
लाग्छ मैले यो भन्नु थियो। कि –आमा
जूनेली रातलाई साक्षि राखी
जूनसँगै मितिनी लगाईदिएँ
उसलाई बगैँचामा राखेर
फूलहरुलाई पनि सजाईदिएँ ।
तर त्यसो भन्न सकेको छैन–
प्रस्न उही छन् – गहिरा र अप्ठ्यारा
लाग्छ यसरी जवाफ दिनु थियो। कि –
जानकीको चरण कमल’झैँ
दाहिने खुट्टा सारी आउँछिन् ।
कौशल्यालाई जस्तै मेरी मातालाई
दङ्ग पारि आउँछिन् ।
आमा – सीता जस्ती बुहारी आउँछिन् ।
भन्नुपर्ने यहि थियो,हुनुपर्ने यहि थियो
तर – खै कहाँ अल्झिएको छु
कसरि बरालिएको छु किन बिग्रिएको छु ?
लाग्छ
उमेको एउटा हाँगो समातेर
कसैलाई यस्तो भन्नु पर्थ्यो।कि –
यसरी पाएँ तिमीलाई – जसरी हार्मोनियमले सुर पायो
कोईला खानीको मजदुरले – खानीभित्र कोहिनुर पायो
जसले तिमीलाई गुमायो आखिर जे नै पायो के पायो?
यसरी पाएँ तिमीलाई – जसरी रामचन्द्रले जनकपुर पायो ।
मेरो भद्र पर्खाईले चिमोट्न थाले म के गरौँला?
अन्जान छु– त्यो विपतको घनत्व अनि क्षतिबाट
कोहि कसैको आगमनले खुसी ल्याउने हो भने
एक्लै खुसी कसरि छु?
कोहि कसैको वेवास्ताले दुखी तुल्याउने हो भने
एक्लै खुसी कसरी छु?
जीवनको यो क्षणभङ्गुरतालाई
उत्सवको जलप लगाएर
म कहिले सम्म टिलिक्क टल्काई रहुँला र?
तर
हरेक बिहानीले नविन समय बोकेर आउँछ
म पर्खिरहेको छु
मेरो आँगनमा भुर भुर गरेर उड्ने त्यो
चन्चल समयलाई
जसले मेरा हत्केला समातेर भनोस्
“यो नौलो सुरुवात हो,आऊ हामी सुरु बाट सुरु गरौँ”।